การจัดการเรียนรู้และการประเมินผลการเรียนรู้ ด้านคุณธรรม จริยธรรม : วิทยาลัยพยาบาลและสุขภาพ

1. ความเป็นมาและเหตุผล/สภาพปัญหาและอุปสรรค (สรุปโดยย่อ)

ความกตัญญู กตเวทีหมายถึง การรู้คุณ ระลึกคุณ การตอบแทนบุญคุณ หรือการปฏิบัติตนตอบแทนผู้มีพระคุณซึ่งเป็นเครื่องหมายที่แสดงถึงบุคคลที่เป็นคนดี ถือเป็นคุณธรรมและจริยธรรมที่บุคคลพึงปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอ นอกจากนี้ยังเป็นรากฐานที่สำคัญของวิชาชีพการพยาบาล ทำให้การปฏิบัติของวิชาชีพพยาบาลเป็นที่โดดเด่น และเป็นการแสดงออกในการปฏิบัติการพยาบาลแก่ผู้ป่วยด้วยความเมตตา กรุณา และเอื้ออาทร ส่งผลต่อร่างกายและโดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านจิตใจ ที่จะทำให้ผู้ป่วยรู้สึกมีคุณค่าในตนเองมากขึ้น ทั้งนี้ วิทยาลัยพยาบาลและสุขภาพได้จัดทำโครงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้โดยเล็งเห็นถึงความสำคัญของคุณธรรมจริยธรรม จึงได้จัดทำโครงการ "กตัญญู กตเวที ตามวิถีคุณธรรม นำสู่การพยาบาล" เพื่อเป็นการส่งเสริมให้นักศึกษาพยาบาล มีคุณธรรมจริยธรรม ในการให้การพยาบาลแก่ผู้ป่วยในขณะฝึกปฏิบัติการพยาบาล โดยมีการปฏิบัตินำร่องในวิชาการฝึกปฏิบัติการพยาบาลอนามัยชุมชน และจะขยายรูปแบบไปในการฝึกปฏิบัติรายวิชาอื่นที่เกี่ยวข้องกับการพยาบาล เพื่อเป็นการพัฒนาการจัดการความรู้อย่างเป็นรูปธรรมและต่อเนื่อง

2. วัตถุประสงค์

1.เพื่อส่งเสริมให้นักศึกษาพยาบาลมีคุณธรรม จริยธรรม ต่อการปฏิบัติการพยาบาลแก่ผู้ป่วยเชิงประจักษ์

          2. เพื่อให้นักศึกษามีความตระหนักถึงคุณธรรม จริยธรรม ของวิชาชีพการพยาบาล

3. ลักษณะงานที่ปฏิบัติ

          3.1 สภาพการปฏิบัติงานเดิม

หลังสิ้นสุดการศึกษาผู้ป่วยเฉพาะราย นักศึกษาพยาบาลจะกล่าวสรุปปัญหาที่ยังต้องติดตามแก้ไขอย่างต่อเนื่องและส่งข้อมูลต่อไปยังพยาบาลเยี่ยมบ้านตามศูนย์บริการสาธารณสุขที่รับผิดชอบ

          3.2 สภาพการปฏิบัติงานใหม่

จัดทำโครงการ "กตัญญู กตเวที ตามวิถีคุณธรรม นำสู่การพยาบาล" เพื่อเป็นการส่งเสริมให้นักศึกษาพยาบาลวิทยาลัยพยาบาล และสุขภาพ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา มีคุณธรรมจริยธรรม ในการให้การพยาบาลแก่ผู้ป่วยในขณะฝึกปฏิบัติการพยาบาลอนามัยชุมชนอย่างเป็นรูปธรรมและต่อเนื่อง

4. แนวคิด/ขั้นตอน/วิธีการ (สรุป)

          £ การลดขั้นตอน/ระยะเวลาการดำเนินงาน

          £ ลดต้นทุนค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน

          £ พัฒนาคุณภาพชีวิตในการทำงาน

          R สร้างประโยชน์และความพึงพอใจแก่ผู้รับบริการ

5. ข้อควรระวัง (ถ้ามี)

• สถานการณ์การระบาดของโควิด – 19 ทำให้การดำเนินงานโครงการยังต้องปฏิบัติตามหลัก New normal

6. เคล็ดลับ/เทคนิคพิเศษ (Tips and Tricks) (สรุปโดยย่อ)

• การมองเห็นโอกาสภายใต้วิกฤตที่ประสบระหว่างการดำเนินงาน
• ความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันในกลุ่มความรู้และระหว่างกลุ่มความรู้อื่นในหน่วยงานเดียวกันและระหว่างหน่วยงาน
• จิตวิญญาณของการเป็นครูที่พร้อมและเต็มใจที่จะถ่ายทอดความรู้แก่ผู้รับ ทั้งจากอาจารย์อาวุโสสู่อาจารย์รุ่นน้อง และจากอาจารย์สู่นักศึกษา และจากนักศึกษาสู่นักศึกษาด้วยกันเอง

7. ผลของการดำเนินงาน (Output) (สรุปโดยย่อ)

แนวปฏิบัติที่ดีในการจัดการเรียนรู้และการประเมินผลการเรียนรู้ ด้านคุณธรรม จริยธรรม ดังนี้

1. ประชุมชี้แจงหัวข้อแลกเปลี่ยนเรียนรู้แก่ทุกกลุ่มวิชาในที่ประชุมวิทยาลัยพยาบาลและสุขภาพ
2. ประสานงานผู้รับผิดชอบรายวิชาเรื่องการจัดการเรียนการสอนและการประเมินด้านคุณธรรม จริยธรรม
3. มอบหมายหัวข้อการจัดการเรียนการสอนในการประชุมกลุ่มย่อยในแต่ละรายวิชา
4. มอบหมายแต่ละรายวิชาตั้งเกณฑ์ประเมินคุณธรรมจริยธรรม
5. แลกเปลี่ยนประสบการณ์การจัดการเรียนรู้และประเมินผลการเรียนรู้ ที่ประสบผลสำเร็จในปีที่ผ่านมา
6. ปรับรูปแบบการสอนและการประเมินด้านคุณธรรมจริยธรรม โดยจะเริ่มจัดทำโครงการนำร่องในรายวิชาฝึกปฏิบัติการพยาบาลอนามัยชุมชน
7. ทบทวนการกำหนดเกณฑ์ประเมินคุณธรรมจริยธรรมแต่ละรายวิชา ให้สอดคล้องกัน
8. ปรับรูปแบบกิจกรรมโครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมให้บูรณาการร่วมกับการฝึกปฏิบัติการพยาบาลอนามัยชุมชนเป็นวิชาแรก
9. จัดทำคู่มือการฝึกปฏิบัติและมคอ. 4 ที่มีเนื้อหาการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมและการประเมินผล เพื่อนำไปใช้จริงในการฝึกปฏิบัติการพยาบาลอนามัยชุมชน
10. ถอดบทเรียนหลังโครงการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมกับการจัดการเรียนการสอน ชื่อโครงการ กตัญญูกตเวทีตามวิถีคุณธรรม นำสู่การพยาบาล ในรายวิชาฝึกปฏิบัติการพยาบาลอนามัยชุมชน
11. นำผลที่ได้จากการถอดบทเรียนจากการฝึกปฏิบัติในกลุ่มที่ 1 มาปรับปรุงในการฝึกปฏิบัติในกลุ่มที่ 2 เพื่อสรุปเป็นแนวปฏิบัติที่ดี
12. ถอดบทเรียนจากการฝึกปฏิบัติในกลุ่มที่ 2 เพื่อสรุปเป็นแนวปฏิบัติที่ดี
13. นำเสนอผลการจัดโครงการและแนวปฏิบัติในการจัดโครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมในนักศึกษาเพื่อรวบรวมเป็นแนวปฏิบัติแก่รายวิชาฝึกปฏิบัติอื่นในการจัดการความรู้ในปีถัดไป

8. ผลลัพธ์ของการดำเนินงาน (Outcome) (สรุปโดยย่อ)

ภายหลังสิ้นสุดการทำกิจกรรม นักศึกษาที่เข้าร่วมโครงการ จำนวน 32 คน มีความพึงพอใจต่อการจัดกิจกรรมในครั้งนี้ในระดับดีขึ้นไป โดยในภาพรวมมีคะแนนความพึงพอใจ เท่ากับ 4.84 ± 1.21 คะแนน แปลผลคือ ระดับความพึงพอใจอยู่ในระดับดีมาก นอกจากนี้นักศึกษายังกล่าวอีกว่า กิจกรรมที่จัดขึ้น เป็นการแสดงออกถึงความเคารพผู้ป่วยจากการที่เราได้นำข้อมูลของผู้ป่วยมาศึกษา ทำให้นักศึกษาได้ดูแลผู้ป่วยแบบองค์รวม

9. ประโยชน์ที่ได้รับ (สรุปโดยย่อ)

พัฒนาทักษะการปฏิบัติการพยาบาลของนักศึกษาให้สามารถดูแลผู้ป่วยด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์รวมไปถึงการส่งเสริมให้ผู้ป่วยรู้สึกมีคุณค่าในตนเองเพิ่มมากขึ้น

10. ปัจจัยแห่งความสำเร็จ (สรุปโดยย่อ) 

• วิสัยทัศน์ของคณะผู้บริหาร ที่ส่งเสริมอย่างต่อเนื่อง สม่ำเสมอ
• อาจารย์ทุกท่านที่มีความพร้อมที่จะเรียนรู้ มีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น เพื่อพัฒนาแบบประเมิน
• นักศึกษามีพัฒนาการที่ดี มีการปรับตัวให้เป็นผู้ที่มีคุณธรรมจริยธรรม
• จิตสำนึกของการพัฒนาการเรียนการสอนและการคำนึงถึงคุณค่าของการศึกษาของอาจารย์และนักศึกษาทุกท่าน

11. แนวทางการพัฒนาในอนาคต (สรุปโดยย่อ)

ขยายรูปแบบการจัดการความรู้ไปในการฝึกปฏิบัติรายวิชาอื่นที่เกี่ยวข้องกับการพยาบาล เพื่อเป็นการพัฒนาการจัดการความรู้อย่างเป็นรูปธรรมและต่อเนื่อง